Temat: Niska samoocena.
Zawstydzenie, brak wiary w siebie, pochylona głowa, smutek, porównywanie się z innymi, ciągłe niezadowolenie z siebie, krytykowanie własnej osoby, a być może również i innych. To pierwsze widoczne objawy niskiej samooceny.
Zgodnie z definicją, samoocena to ocena własnej wartości. Gdy jest nieadekwatnie niska, niezależnie od obiektywnie osiąganych sukcesów, a człowiek sobie z nią nie radzi, może doprowadzić do pełnoobjawowego zaburzenia psychicznego, jak depresja, lęk, alkoholizm. Jak manifestuje się niska samoocena? Jak pozbyć się kompleksów? Jak podnieść poczucie własnej wartości i uwierzyć we własne możliwości?
1. Cechy osoby o niskiej samoocenie
Niskiej samooceny nie wolno mylić z wyrażaniem krytyki na swój temat lub przyznaniem się do jakiejś swojej słabości. Osoba o niskiej samoocenie ma tendencję do uogólniania: „Jestem do niczego”, „Nic mi nie wychodzi”, „Nikt mnie nie lubi” itp. Przywiązywanie uwagi do cudzych opinii jest czymś destrukcyjnym, mającym wpływ na całe życie. Tkwi głęboko w człowieku i ujawnia się raz po raz, oddziałując na myślenie i światopogląd. Potrafi zniekształcić związki i relacje międzyludzkie. Brak wiary w siebie i swoje możliwości sprawia, że człowiek osiąga znacznie mniej niż mógłby, gdyby uwierzył w swoją siłę. Niska samoocena obniża jakość życia.
Niska samoocena, czyli inaczej niskie poczucie własnej wartości, oparte jest na przekonaniu, że jesteśmy gorsi od innych ludzi, nie zasługujemy na to, aby być szczęśliwymi ludźmi, lub nie jesteśmy wystarczająco dobrzy. Zwykle niska samoocena wiąże się z nieuzasadnionym przekonaniem, że o wartości człowieka świadczy to, kim jest, co posiada, jaką ma pracę, ile zarabia itd. Człowiek taki czuje przymus ciągłego porównywania się z innymi w celu potwierdzenia swojej wartości lub jej braku. Uważa się, że zasadniczym źródłem zaniżonego, nieadekwatnego poczucia własnej wartości są błędy wychowawcze popełniane przez rodziców. Jeżeli rodzic ma nadmierne, nierealistyczne oczekiwania względem dziecka, jest krytyczny i osądzający, nadopiekuńczy albo dopuszcza się względem dziecka fizycznej lub psychicznej przemocy, istnieje spore prawdopodobieństwo, że odbije się to negatywnie na poczuciu wartości dziecka.
Do najpopularniejszych cech niskiej samooceny zaliczane są:
– nadmierna samokrytyka,
– nadmierne wymagania wobec siebie (często nierealistyczne),
– brak pewności siebie,
– uzależnienie własnej samooceny od oceny innych,
– poczucie bezwartościowości,
– nieumiejętność określania swoich potrzeb,
– brak poczucia bezpieczeństwa i akceptacji,
– trudność w podejmowaniu decyzji,
– trudności z nawiązywaniem kontaktów i tworzeniem związków,
– nieufność,
– ciągłe opiekowanie się innymi, a zaniedbywanie siebie.
2. Co czują osoby o niskiej samoocenie?
Odczucia osób zakompleksionych, to:
– samotność i odizolowanie,
– ogromny smutek,
– niekompetentność i niezdolność w wielu dziedzinach życia,
– nastrój samobójczy,
– przytłaczające poczucie winy,
– wstyd.
3. Źródło niskiej samooceny
Największy wpływ na naszą samoocenę ma sposób, w jaki byliśmy traktowani w dzieciństwie przez rodzinę i przyjaciół. Nasze uzdolnienia lub ich brak i nasza niepowtarzalna osobowość też nie pozostają bez znaczenia. Kształtowanie obrazu samego siebie to bardzo złożony proces, u którego podstaw tkwi wiele różnych czynników, m.in. kultura społeczeństwa, w którym żyjemy.
Istotne jest także „Ja idealne”. To wersja siebie w najlepszym wydaniu. Samo istnienie „Ja idealnego” jest zjawiskiem pozytywnym i pożądanym. Problem pojawia się wtedy, gdy „Ja idealne” jest nierealne. Aby „Ja idealne” było pomocne w budowaniu adekwatnej do rzeczywistości samooceny, powinno zawierać cechy możliwe do osiągnięcia i zrealizowania.
4. Jak walczyć z niską samooceną?
Najlepszą metodą jest praca małymi krokami. Trzeba wyznaczać sobie odpowiednio małe cele i cierpliwie je realizować. Działając w ten sposób, szybciej i częściej osiągamy sukces. A odniesienie sukcesu sprzyja wzrostowi pewności siebie, wiary we własne siły sprawcze i dostarcza poczucia zadowolenia z siebie.
Bardzo ważna w pracy nad własną samooceną jest umiejętność oddzielania emocji od myślenia. W ten sposób zyskujemy większy wpływ na swój nastrój, większą niezależność naszego samopoczucia od naszych zachowań i ich oceny. Niska samoocena to stan, który można zmienić. Czasem do takiej zmiany popycha zmęczenie wieczną „huśtawką nastrojów”, niezgoda na odczuwanie wciąż nieprzyjemnych uczuć związanych z niską samooceną, a czasem uzmysłowienie sobie, że uzależniamy własny pogląd na swój temat od zdania innych.
Niedocenianie siebie samego to często źródło większości naszych problemów. Zdanie sobie z tego sprawy to już pierwszy krok do sukcesu. Niska samoocena utrudnia i komplikuje życie, dlatego warto z nią walczyć. Jednak nie jest to sprawa prosta. Chcąc walczyć z niską samooceną, zapewne z góry zakładamy niepowodzenie, zamykając się w błędnym kole. Warto skonsultować się z psychologiem – niską samoocenę można przepracować, „wyleczyć” na terapii.
Przekuj niską samoocenę w pozytywną:
1. Nie porównuj się z innymi
Pogódź się z tym, że zawsze znajdzie się ktoś od ciebie lepszy, atrakcyjniejszy, mądrzejszy, bogatszy, itd. Nieustanne porównywanie się z innymi wpędza cię tylko w kompleksy. Jest to także brak szacunku do samego siebie. Bo to oznacza, że czujesz się gorszy od innych.
2. Uwierz w siebie
Zaakceptuj siebie takim, jakim jesteś. Nie wierzysz w siłę swojej kobiecości/męskości? Częściej przeglądaj się w lustrze. Ale nie bądź krytyczny, nie wytykaj sobie mankamentów figury. Pomyśl raczej, co ci się podoba. Podkreśl to odpowiednim strojem. Nabierz pewności siebie.
3. Żyj swoim życiem
Znajdź sobie jakieś absorbujące zajęcie, hobby, w przeciwnym razie będziesz stale koncentrować się na sprawach innych.
4. Bądź obiektywny
Spójrz obiektywnie – na siebie i na innych.
5. Doceń to, co masz
Przestań się łudzić, że inni mają lepiej! Jesteś zazdrosna, bo koleżanka ma bogatego męża, lepszy samochód i mieszkanie? Pamiętaj – to ty tak widzisz! Ale czy tak jest naprawdę? Każdy ma swoje problemy. Uwierz – to, co dla ciebie jest zaletą, dla innych bywa wadą.
6. Opanuj złe emocje
Spisz wszystkie warianty, dla których dana sytuacja w ogóle miała miejsce. Ale nie koncentruj się wyłącznie na negatywnych emocjach. Twój problem szybko się zmniejszy, a przynajmniej nie przerodzi się w obsesję.
7. Myśl pozytywnie
Zastąp negatywne uczucia pozytywnymi.
8. Nie kumuluj w sobie złości
Wygadaj się, ponarzekaj! Od czego masz przyjaciół? Rozmowa z bliskimi rozładowuje stres i pozwala spojrzeć na problem z dystansu. Jeśli to nie pomoże, koniecznie poproś o pomoc psychologa.
9. Bądź aktywny fizycznie.
Ruch pozwala na rozładowanie emocji.
Źródło:https://portal.abczdrowie.pl/niska-samoocena
Pozdrawiam!
Danuta